2015/11/08


GENERO-INDARKERIA  (hausnarketa)

1)      Gazteak eta nerabeak

Estereotipo sexistak oraindik ez direla desagertu dio “Jóvenes y género. El estado de la cuestión” ikerketak. Horrela, gazteek gizonei lotzen zaizkie ezaugarri onak dira: ausardia, tinkotasuna, autosufizientzia eta konpetitibitatea. Emakumeei, berriz, edertasuna, sentsibilitatea, mendekotasuna, barkatzeko eta ulertzeko gaitasuna, eskuzabaltasuna, pasibitatea, ahultasuna eta mendetasun afektiboa. 

Inés Alberdik esaten duen bezala, estereotipo sexisten iraunkortasunak genero-indarkeria ezkutatzen laguntzen du, hasierako faseetan agertzen denean zaila egiten zaie errekonozitzea eta gazteek hau guztia naturala balitz bezala onartzeko joera izateko arriskuan daude.

Ideia hori iruditzen zait unitate honen garrantzitsuenetariko bat:  genero-indarkeria (eta horren oinarria den guztia) ez dela naturala, ikasia baizik. Gizarte-eraikuntza bat denez, suntsitu eta desagerarazi daiteke. Kulturak badu garrantzi haundia.

EMAKUNDEk egindako azken iragarkia aproposa iruditzen zait nerabeen eta gazteen ikuspegia aldatzeko.


Verónica De Miguel Lukenek egindako “Genero indarkeriaren pertzepzioa nerabeen eta gazteen artean” ikerketan argitaratu ditu datu hauek:

-          Mutilen %33k onuragarritzat jotzen du bikotekidea kontrolatzea.

-          Emakume gazteen %28ak aitortu egiten du bikotekidearen kontrolpean dagoela.



2)      Gizartea: misoginia eta mikromatxismoak

Genero-indarkeria aztertzeaz misoginia eta mikromatxismoak ere kontuan hartu behar dira. Misoginia komunikabideetan, sineskeretan, ekintza eta ohituretan, legeetan eta politikan espresatzen da. Mikromatxismoak maila sotileko tratu txarrak, indarkeria psikologikoaren hasierako manifestazioak dira.

Ana Requenak eta Angels Barcelók bideoan esplikatzen dituzten mikromatxismoak ematen diren eguneroko egoerak:


Bideoan aipatzen dute irakurgaian ere aipatutako ideia bat: genero indarkeria emakume guztiak erasotzen ditu eta gizonei batere mesederik ez, ez baitu zoriontsuago egiten.


3)      Genero-indarkerian manifestazioen alderdi desberdinak:

-          Indarkeria sinbolikoa

-          Indarkeria psikologikoa: mehatxuak, irainak, umilazioak, mespretxuak, arbuio afektiboa, elkarrekintza blokeatzea, emakumearen inguru afektibotik bakartzea eta inkomunikazioa.

-          Indarkeria ekonomikoa: dirua kontrolatzea, lan egitea debekatu edo familiaren onerako etxean geratzea behartu, irabazitakoa eskatu edo bizitzeko behar duen beste ez eman.

-          Indarkeria fisikoa: bultzatzea, jotzea, erretzea edota biktima erasotzeko armak edo beste tresna batzuk erabiltzea.

-          Indarkeria sexuala: helburua da erasotuaren askatasun sexuala bortxatzea, indarra, mehatxuak edo dena delako erabiliz.


Nire hitzekin 2 kontzeptuen definizioa:

-          Genero-indarkeria: emakumeek emakume izateagatik jasaten dituzten tratu txarrak. Tratu txar horiek izan daitezke sinbolikoak, psikologikoak, ekonomikoak, fisikoak edota sexualak.  Genero-indarkaria, indarkeria sexista eta indarkeria matxista sinonimoak dira.

-          Indarkeria sinbolikoa: indarkeriaren bestelako manifestazio guztien atzean dago. Emakumeek munduko errepresentazioan eta kontaketa misoginoetan barneratzen dute morala eremuan, biologia eremuan eta adimen eremuan gutxiago direla. Patroi estereotipatuak, mezuak, ikonoak edo zeinuak erabiltzen ditu indarkeria honek gutxiagotasunaren sinesmena transmititzeko.


4)      Genero-indarkeria: iazko datuak (2014koak)

-          Europan: 62 milioi emakumek jasan zuten indarkeria sexista.

-          Estatuan: 126.742 salaketa izan ziren eta 54 emakume hil zituzten.

-          EAEn: 5.125 emakumek pairatu zuten indarkeria matxista.



                                                                                                                              

5)      Ikastetxearen lantzeko erronkak

Erronkak ugari izango dira, baina ni hemendik hasiko nintzateke:

-          Emakumearen ezaugarri “onak” eta “txarrak” desikasten irakatsi.

-          Materiala ondo aztertu eta aukeratu: ikusten diren pelikulak, irakurtzen diren eleberriak, jotzen diren abestiak, … Txertatu emakumeek egindako ekarpenak; adibidez, emakume zientzialariak edo filosofoak.









-          Maitasun kontzeptua landu: dominazio-sumisio harremanak identifikatu eta berdintasunezko harreman mota desberdinak proposatu.










1 iruzkin: