2015/12/20

Errepresentazioa

Historioan zehar emakumeen irudia eta lorpenak isilarazi eta lapurtu dituzte gizonezkoek. Eta oraindik, gaur egun, matxismo eta sistema patriarkal horren arrastoak ikusten dira gure inguruetan. Gure hiri edo herrietako kaleak, plazak, … begiratuz gero, askoz ere gehiago dira gizonen izena dutenak. Emakumearen irudia gutxiesteko eta gizonen bezain garrantzitsuak ez garela adierazteko modu sutila da. Hori gutxi balitz, emakumeen izenak dituzten kaleen ehuneko handi batek, orokorrean, erlijioarekin erlazio estua dute, denak Santak izanik. Bilbon adibidez 911 kale eta toki publiko daude. 31k dute emakume izena, baina Birjinak kenduta, emakume errealak 16 bakarrik dira. Emakumeak herritarren erdia izanik, gutxiegi, ezta? Ziur naiz beste emakume askok merezimendu guztiak dituztela aitortza xume hori jasotzeko.


Egoera honen aurrean, argi dago aldaketa bat behar dugula. Emakumeon eskubideak aldarrikatuz. Gizon eta emakumeen izenak gure herri eta hirietan parekatuta egotea lortzea da helburua, hau da, emakumeek historian zehar izandako garrantzia eta izandako lorpenak goraipatu eta defendatu, kale, plaza eta eraikinei beraien izena ezarriz.
Besteen artean Euskal kulturako emakume aitzindariak izan daitezke Hélène (1812-1889) eta Blanche (1815-1886) Feillet margolariak. Parisen jaioak biak, Baionan bizi izandakoak eta Miarritzen hilak. Ormaiztegiko Zumalakarregi Museoan zabaldu berri den erakusketan daude ikusgai haien lanak, izenburu honen pean aurkeztuta: Emakume margolari aitzindariak XIX. mendeko Euskal Herrian. Aitzindari eta ibiltari. Baionatik Bilborainoko paisaiak eta jendea jaso zituzten beren marrazki, litografia eta akuareletan, eta baita argitaratu ere liburutan: Album des deux frontières (bitxia izenburua) eta Guide du voyageur de Bayonne à St-Sébastien, besteak beste.


Jendarteak eta eskolak berak landu beharreko erronkak honako hauek izan beharko lirateke:
·           Jendea egoerarekin kontziente egin.
·           Eskoletan historian emakumeek izandako garrantzia ezagutzera eman.
·           Hiri eta herriak, jendarteak, emakumeei beraien merituak aitortzeko garrantzia ezagutzera eman.


iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina